دستگاه نبولایزر با رساندن مستقیم دارو به مجاری تنفسی، سرعت اثربخشی درمان را به شدت افزایش میدهد و همچنین عوارض جانبی داروهای تنفسی را که ممکن است بر دیگر اندامها، به ویژه دستگاه گوارش، تأثیر بگذارند، خنثی میکند. در حقیقت، نبولایزر میتواند به بخشی از ریهها دسترسی یابد که داروهای خوراکی یا تزریقی قادر به رسیدن به آنجا نیستند.
نبولایزر چیست؟ تعریف، عملکرد و مزیتهای ریزپاش
دستگاه نبولایزر به عنوان یکی از تجهیزات پزشکی مؤثر در درمان و کنترل عارضههای تنفسی شناخته میشود. این دستگاه با استفاده از فناوری مه پاش، داروی مایع را به شکل مه قابل تنفس درآورده و مستقیماً به دستگاه تنفسی بیمار منتقل میکند.
عملکرد نبولایزر چگونه است؟
عملکرد دستگاه نبولایزر بر اساس تبدیل داروی مایع به ذرات ریز بخار استوار است. این دستگاه معمولاً با استفاده از یک پمپ یا مکش مکانیکی (کمپرسور) و یا سیستمهای دیگر، هوای فشرده تولید کرده و مایعات دارویی را به بخار تبدیل میکند.
در نبولایزر، هوای فشرده از لوله دستگاه عبور کرده و با ایجاد فشار منفی، داروی مایع تبخیر میشود. سپس، این هوا و دارو که حاوی رطوبت است، از طریق یک ماسک یا دهانی وارد ریههای بیمار میشود. سرعت عمل نبولایزر بسیار بالا است؛ این دستگاه به طور معمول میتواند داروها را به سرعت به نبوله تبدیل کند و این امر به بیماران اجازه میدهد داروهای خود را در زمانهای کوتاه تری تجویز کنند.

مزایای بیبدیل نبولایزر نسبت به روشهای سنتی
استفاده از دستگاه نبولایزر نسبت به داروهای خوراکی یا تزریقی مزایای قابل توجهی دارد که به بهبود فرآیند درمان کمک میکند:
- رسانش دقیق و مستقیم دارو: دارو مستقیماً و به صورت یکنواخت به ریه منتقل شده و در راههای تنفسی توزیع میشود. این امر اثربخشی درمان را بالا میبرد.
- خنثیسازی عوارض جانبی: نبولایزر عوارض جانبی داروهای تنفسی را که ممکن است بر سایر اندامها (به خصوص دستگاه گوارش) تأثیر بگذارند، کاهش میدهد.
- تنفس آسان برای تمام سنین: این دستگاه برای افراد مسن که ممکن است قادر به استفاده از اسپریهای دارویی نباشند، و همچنین برای نوزادان و کودکان خردسال که در مصرف قرص یا شربت مشکل دارند، بسیار راحت و مناسب است.
- سهولت استفاده در حملات تنفسی: در حملات ریوی یا حمله آسم، استفاده از نبولایزر نسبت به اسپری آسانتر است، زیرا نیاز به نفس عمیق وجود ندارد.
- مرطوبسازی راههای تنفسی: این دستگاه به مرطوب شدن راههای تنفسی کمک میکند، به خصوص برای افرادی که در محیطهای خشک دچار مشکل تنفسی میشوند.
- امکان ترکیب داروها: در بعضی مدلها امکان مخلوط کردن چندین دارو در مخزن وجود دارد تا به صورت همزمان به بیمار برسند.
کاربردهای دستگاه نبولایزر (A Comprehensive Look)
از دستگاه نبولایزر برای تسریع درمان و کنترل طیف گستردهای از عارضههای تنفسی و بهبود عملکردهای ریوی استفاده میشود.
درمان بیماریهای تنفسی شایع
نبولایزر یک ابزار کلیدی در مدیریت و درمان بسیاری از اختلالات ریوی و تنفسی است. برخی از مهمترین بیماریهایی که با این دستگاه درمان میشوند عبارتند از:
- آسم: برای درمان و کنترل حملات آسم مورد استفاده قرار میگیرد.
- برونشیت: دستگاه نبولایزر در درمان برونشیت و برونشیولها مؤثر است.
- بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD): این دستگاه به ویژه برای رساندن دارو به افراد مبتلا به COPD کاربرد دارد.
- عفونتهای تنفسی: شامل عفونتهای ریه و سینهها.
- فیبروز ریه: معمولاً استفاده از نبولایزر به بیماران مبتلا به فیبروز ریه توصیه میشود.
- آلرژیهای تنفسی: برای کنترل و بهبود عوارض آلرژیک.
- کووید-۱۹ (کرونا): بیماران مبتلا به کووید-۱۹ میتوانند با تجویز پزشک از این دستگاه استفاده کنند، زیرا تأثیر قابل توجهی در رفع خس خس ریه و سرفه دارد.
کاربردهای جانبی و تخصصی نبولایزر
نبولایزر فراتر از رساندن داروهای اساسی، در بهبود عملکردهای حیاتی دستگاه تنفسی نیز نقش دارد:
- افزایش عملکرد ماهیچهها: به افزایش عملکرد ماهیچههای دستگاه تنفسی کمک میکند.
- کاهش عوارض جانبی: در درمان عوارض جانبی مرتبط با بیماریهای تنفسی مانند خشکی دهان و گلو، سرفه، و خستگی نیز مؤثر است.
- جلوگیری از تجمع ترشحات: این دستگاه به جلوگیری از تجمع ترشحات و خلطهای ریوی کمک میکند.
- افزایش اثربخشی داروها: با استفاده از نبولایزر میتوان اثربخشی درمان با داروهای تنفسی همچون هورمونهای استروئیدی و آنتیبیوتیکها را افزایش داد.
- کمک به بهبود بیماریهای قلب و عروقی: به بهبود روند درمان و کنترل راحتتر بیماریهایی مانند فشار خون بالا کمک میکند.
انواع دستگاه نبولایزر و تفاوتهای کلیدی
دستگاههای نبولایزر در اشکال، اندازهها و فناوریهای مختلفی تولید میشوند، که به طور کلی به دو دسته قابل حمل و ثابت و همچنین دو نوع کمپرسوری و اولتراسونیک تقسیم میشوند. انتخاب نوع دستگاه بستگی به شرایط فرد، داروی تجویز شده، و محل اثرگذاری مورد نظر در ریه دارد.
نبولایزرهای قابل حمل (پرتابل) و ثابت
- دستگاه نبولایزر ثابت: این نوع معمولاً بزرگتر است و در بیمارستانها، مراکز درمانی و کلینیکها مورد استفاده قرار میگیرد. نبولایزر ثابت ممکن است با اتصال به شبکه آب و هوا، قابلیت تهویه و تطهیر هوای محیط را نیز داشته باشد.
- دستگاه نبولایزر قابل حمل (پرتابل): این دستگاهها کوچک و سبک هستند و عمدتاً برای مصارف خانگی، در سفر، یا در محیطهای دیگر استفاده میشوند. بسیاری از انواع پرتابل قابلیت عملکرد با باتری قابل شارژ را دارند.
نبولایزرهای کمپرسوری (پیستونی)، اولتراسونیک و مش کاپ(Mesh Cup)
نبولایزرها از نظر مکانیسم تبدیل دارو به بخار، به سه مدل اصلی تقسیم میشوند:
نبولایزر پیستونی یا کمپرسوری (Piston/Compressor Nebulizers)
این دستگاهها از یک کمپرسور برای تولید هوا استفاده میکنند که دارو را به صورت مایع و مه قابل تنفس در میآورد. نبولایزرهای کمپرسوری عموماً بزرگتر و سنگینتر از انواع اولتراسونیک هستند و ممکن است صدای قابل توجهی تولید کنند. این نوع برای درمان بیماریهایی مانند آسم، برونشیت و عفونتهای ریه در دستههای سنی مختلف استفاده میشود. این مدل در دسته نبولایزر پنوماتیک یا جت نبولایزر قرار میگیرد که در آن دارو توسط هوای فشرده فعال میشود و ذرات باید تا اندازه ۵ تا ۱۰ میکرون کوچک شوند.
نبولایزر اولتراسونیک (Ultrasonic Nebulizers)
این دستگاهها برای تبدیل داروها به نبوله از ارتعاشات اولتراسونیک (با فرکانس بالا) استفاده میکنند. نبولایزرهای اولتراسونیک معمولاً کوچکتر و سبکتر هستند و صدای کمتری تولید میکنند. این ویژگی آنها را برای استفاده در محیطهایی که به صدای کمتری نیاز دارند، مناسبتر میسازد. در این دستگاه، ولتاژ الکتریکی با فرکانس بالا به کریستال پیزوالکتریک اعمال شده و امواج صوتی ۱ تا ۲ مگاهرتز ایجاد میشود که ذرات دارو را به بیرون هدایت میکند؛ هرچه فرکانس بالاتر باشد ذرات ریزتر میشوند. ذرات دارو در این مدل باید حدود ۰.۵ تا ۲ میکرون باشند تا تأثیرگذار باشند.
نبولایزر با تکنولوژی مش کپ (Mesh Nebulizers)
این مدل از یک صفحه با سوراخهای میکروسکوپی (مش) برای ریز کردن ذرات دارو استفاده میکند. ذرات دارو در این نبولایزرها باید تا اندازه ۲ تا ۶ میکرون کوچک شوند تا بر برونشیولها تأثیر بگذارند. مزیت این گروه کوچک بودن و قابلیت کار با باتری است. همچنین نبولایزرهای دیگری مانند نبولایزر مشعلی (که بر اساس تبخیر عمل میکند) نیز وجود دارند که تهویه هوا را تشدید کرده و مایع دارو را به شکل بخار تحویل میدهد.
جدول مقایسهی نبولایزرهای کمپرسوری (پیستونی)، اولتراسونیک و مشکاپ (Mesh)
| ویژگیها | کمپرسوری (پیستونی) | اولتراسونیک | مشکاپ (Mesh) |
| مکانیزم عملکرد | فشردهسازی هوا توسط کمپرسور | ارتعاشات اولتراسونیک | عبور دارو از توری بسیار ریز (Mesh) |
| اندازه ذرات دارو | متوسط تا ریز (مناسب ریه) | ریز و یکنواخت | بسیار ریز و یکنواخت |
| سرعت نبولایز کردن | متوسط | بالا | بالا |
| صدای دستگاه | زیاد | کم | بسیار کم |
| قابلیت حمل | کم (سنگینتر) | متوسط | بسیار بالا (سبک و کوچک) |
| مصرف دارو | نسبتاً زیاد | متوسط | بسیار کم و بهینه |
| سازگاری با انواع دارو | بسیار بالا (تقریباً همه داروها) | محدود (برخی داروها مناسب نیستند) | بالا (بیشتر داروها) |
| نیاز به برق | برق مستقیم | برق یا باتری | باتری یا USB |
| نگهداری و تمیزکاری | آسان | متوسط | حساس و نیازمند دقت |
| طول عمر | بالا | متوسط | متوسط به بالا (در صورت نگهداری صحیح) |
| مناسب برای کودکان | نامناسب (صدای زیاد) | مناسب | بسیار مناسب |
| قیمت | ارزانتر | متوسط | گرانتر |
| کاربرد رایج | خانگی و بیمارستانی | خانگی و کلینیکی | خانگی، مسافرتی، کودکان |
اجزای اصلی و راهنمای گام به گام کار با نبولایزر
برای استفاده مؤثر از دستگاه نبولایزر، شناخت اجزای اصلی و رعایت دقیق روش کار با آن ضروری است.
قطعات تشکیلدهنده دستگاه
دستگاه نبولایزر از چند قسمت کلیدی تشکیل شده است که هر کدام وظیفه خاصی در ارسال دارو به مجاری تنفسی دارند:
- مخزن دارو (Reservoir): جایی است که داروی مایع مورد نظر (که توسط پزشک تجویز شده است) برای تبدیل شدن به محلول پراکنده در آن قرار میگیرد.
- کمپرسور (Compressor): در نبولایزرهای کمپرسوری، این بخش هوای فشرده را تولید میکند و آن را به مخزن دارو میفرستد تا دارو با هوا مخلوط شود.
- ماسک یا دهانی (Mask/Mouthpiece): برای اتصال به دهان یا بینی بیمار استفاده میشود تا مخلوط دارو و هوا از آن تنفس شود. ماسکها در اندازههای مختلف برای بزرگسالان و اطفال موجود هستند.
- لوله هدایت کننده (Tube): این لوله، مخلوط دارو و هوا را از کمپرسور به دستگاه نبولایزر و ماسک منتقل میکند.
- فیلترها (Filters): برای تصفیه هوایی که از کمپرسور خارج میشود و اطمینان از تمیز و با کیفیت بودن هوای ورودی به دستگاه، تعبیه شدهاند.
- دستگاه تنظیم جریان: برای تنظیم جریان خروجی دارو و هوا در دستگاه.
آموزش استفاده صحیح از نبولایزر
نحوه کار با دستگاه نبولایزر به سادگی انجام میشود، اما باید دستورالعملهای خاص سازنده و پزشک را به دقت رعایت کرد:
- آمادهسازی اولیه: دستگاه نبولایزر را طبق دستورالعمل آماده کنید. اگر دستگاه باتریخور است، مطمئن شوید که شارژ کافی دارد.
- آمادهسازی دارو: داروی تجویز شده توسط پزشک (که ممکن است نیاز به ترکیب با محلول فیزیولوژیک داشته باشد) را در محفظه دارویی دستگاه قرار دهید.
- اتصال و راهاندازی: دستگاه را روشن کرده و تنظیمات لازم (مانند میزان جریان هوا) را اعمال کنید.
- تنفس درمانی: ماسک را به درستی روی صورت بیمار قرار دهید؛ ماسک باید به خوبی روی دهان و بینی بنشیند تا از هدر رفتن داروی بخار شده جلوگیری شود.
- تنفس عمیق و آرام: در طول مدت عمل، تنفس عمیق و آرام از طریق ماسک انجام دهید تا دارو به خوبی وارد ریهها شود.
- پایان و تمیزکاری: پس از اتمام جریان دارو، دستگاه را خاموش کرده و تمیزکاری را طبق دستورالعمل سازنده انجام دهید.
برای مشاهده ویدیوی نحوه استفاده از دستگاههای نبولایزر میتوانید برروی لینک زیر کلیک کنید :
ویدئوی نحوه استفاده از نبولایزرها

نگهداری و تمیزکاری دستگاه نبولایزر (برای جلوگیری از عفونت)
تمیزکاری و ضدعفونی منظم دستگاه نبولایزر برای تضمین عملکرد بهینه و کاهش خطر انتقال عفونتهای تنفسی حیاتی است. اگر دستگاه به درستی تمیزکاری نشود، محیط گرم و مرطوب لولهها و محفظه، مکان مناسبی برای رشد میکروارگانیسمها فراهم میآورد.
- تمیزکاری روزانه: پس از هر استفاده، تمیزکاری دقیق دستگاه انجام شود. حتی اگر از دستگاه استفاده نشده است، قبل از استفاده آن را تمیز کرده و سپس استفاده کنید.
- شستشوی قطعات: قطعات قابل جدا شدن(ماسک، لوله تنفسی و محفظه دارویی) را از دستگاه جدا کرده و با آب جاری یا آب جوشیده و مایع ضدعفونی کننده مخصوص شستشو دهید.
- ضدعفونی عمیق: در بسیاری از موارد، پزشک یک محلول ضدعفونی ارائه میدهد که قطعات باید به مدت حدود یک ساعت در آن قرار داده شوند و سپس در مجاورت هوا خشک شوند.
- خشک کردن کامل: تمام قطعات باید به طور کامل خشک شوند و در محلی تمیز و خشک نگهداری شوند.
- تعویض قطعات: لوله دستگاه قابلیت تمیز کردن زیاد ندارد و باید مرتب جایگزین شود.
- پرهیز از آب معمولی: استفاده از آب معمولی در شستشوی قطعات باعث ایجاد رسوب در محفظه و اختلال در کار دستگاه میشود.
تفاوت نبولایزر با اکسیژن ساز در چیست؟
دستگاه نبولایزر و دستگاه اکسیژن ساز هر دو برای بهبود مشکلات تنفسی طراحی شدهاند، اما عملکردهای کاملاً متفاوتی دارند:
- نبولایزر: صرفاً برای استنشاق دارو استفاده میشود. نبولایزر داروهای مایع را به غبار تبدیل کرده و مستقیماً به ریهها میرساند.
- اکسیژن ساز: با تصفیه و متمرکز کردن اکسیژن موجود در هوا، اکسیژن خالص تولید میکند و به بیماران مبتلا به مشکلات ریوی مزمن میرساند تا سطح اکسیژن را حفظ کنند.
با وجود تفاوت عملکردی، برخی از دستگاههای اکسیژن ساز (مانند مدلهای یوول، لانگفیان و زیگلاس) دارای سیستم نبولایزر تعبیه شده هستند که میتوان از آنها هم برای اکسیژن رسانی و هم برای استنشاق دارو استفاده کرد.
راهنمای خرید بهترین دستگاه نبولایزر از بهارمدیکا
خرید دستگاه نبولایزر نیازمند دقت و اطلاعات کافی است. شرکت بهارمدیکا به عنوان مرجع تخصصی تجهیزات پزشکی، با ارائه محصولات متنوع و باکیفیت، شما را در انتخاب بهترین دستگاه یاری میدهد.
معیارهای حیاتی برای انتخاب نبولایزر مناسب
قبل از اقدام به خرید نبولایزر، حتماً با پزشک خود مشورت کنید تا بهترین مدل برای نیازهای درمانی شما توصیه شود. عواملی که باید در نظر بگیرید عبارتند از:
- نوع دستگاه (اطفال یا بزرگسال): دستگاهها در دو نوع مخصوص بزرگسالان و مخصوص اطفال وجود دارند. برای کودکان، مدلهایی با طراحی دوستانه کودکانه و صدای کم (مانند نبولایزر اطفال B.Well مدل Pro115) توصیه میشوند.
- قدرت و سرعت: دستگاههای با قدرت بالاتر، زمان استفاده کوتاهتر و اثربخشی بیشتری در درمان عارضه دارند.
- قابلیت حمل و اندازه: اگر قصد استفاده از دستگاه در خارج از منزل یا سفر را دارید، دستگاههای پرتابل، سبک و کوچک که قابلیت عملکرد با باتری قابل شارژ دارند، بهترین انتخاب هستند.
- مناسب بودن برای بیماری: برخی نبولایزرها برای عارضههای عفونی در بیماران بالغ و برخی دیگر برای عارضههای ریوی شایع در کودکان مناسب هستند؛ نوع دستگاه باید با نوع داروی تجویز شده و محل اثر آن در ریه هماهنگ باشد.
- قیمت و کیفیت: قیمت دستگاهها بر اساس آپشنها و امکانات متفاوت است. قبل از خرید، قیمت را با کیفیت و امکانات دستگاه مقایسه کنید.
معرفی برندهای معتبر نبولایزر
برندهای مطرحی در سطح جهانی و بازار ایران در تولید تخصصی دستگاه نبولایزر فعالیت دارند:
- نبولایزر Omron: یکی از برندهای مناسب برای دارو درمانی استنشاقی در منزل و محیط درمانی. مدلهای معروف شامل NE-U780 و NE-C803 میباشند.
- نبولایزر B.Well: برندی پرطرفدار در زمینه تولید نبولایزرهای خانگی پرتابل، که هم برای کودکان و هم بزرگسالان قابل استفاده است. مدلهای Med-120 و Pro-110 یا Pro-115 از محصولات با کیفیت این برند هستند.
- نبولایزر Philips: فیلیپس با تولید نبولایزرهای خانگی باکیفیت، به خصوص مدل اطفال Sami the Seal و مدل پرتابل Respironics، شناخته میشود.
- نبولایزر Zenithmed: از جمله برندهای معروف تولید کننده نبولایزر پرتابل. مدلهای ZTH-2101 و ZTH-2102 از تولیدات این برند هستند.
- نبولایزر KMC: این برند نیز مدل GA1 را عرضه کرده است.
نتیجهگیری
سلامت تنفسی شما، اولویت ماست!
اگر شما یا عزیزانتان با بیماریهای تنفسی مانند آسم، برونشیت یا COPD دست و پنجه نرم میکنید، دستگاه نبولایزر کلید رسیدن به تنفسی راحت و اثربخشی سریعتر درمان است. مزایای تحویل مستقیم دارو به ریهها، کاهش عوارض جانبی و سهولت استفاده برای تمام سنین، نبولایزر را به ابزاری ضروری در هر خانه یا مرکز درمانی تبدیل کرده است.
همین امروز برای سلامتی خود اقدام کنید!
بهارمدیکا به عنوان مرجعی مطمئن برای تأمین تخصصیترین تجهیزات پزشکی، مجموعهای کامل از بهترین و باکیفیتترین دستگاههای نبولایزر از برندهای معتبر جهانی (مانند Omron، Philips، B.Well، Zenithmed و KMC) را با ضمانت اصالت کالا و بهترین قیمت برای شما فراهم آورده است.
با خرید دستگاه نبولایزر از بهارمدیکا، تضمین میکنید که داروی مورد نیاز، سریع و دقیق به ریههای شما میرسد.
سوالات متداول
آیا نبولایزرها برای بیماران مبتلا به کووید-۱۹ مناسب هستند؟
بله، نبولایزرها میتوانند برای بیماران مبتلا به کووید-۱۹ مفید باشند، زیرا تأثیر قابل توجهی در بهبودی رفع خس خس ریه و سرفه دارند. با این حال، احتمال انتقال ویروس از طریق بخار باید در نظر گرفته شود، و در بسیاری از موارد ترجیح داده میشود که داروهای تنفسی به شکل اسپری یا دیگر روشها ارائه شوند.
آیا میتوان نبولایزر را با دیگر افراد به اشتراک گذاشت؟
از تقسیم کردن دستگاه نبولایزر بین چند نفر باید پرهیز کرد. بهتر است هر فرد از یک نبولایزر شخصی استفاده کند تا از انتقال عفونتها جلوگیری شود. در صورت اشتراک، تمیزکاری و ضدعفونی بهداشتی مناسب بین هر استفاده کننده ضروری است.
معمولا چه داروهایی را با نبولایزر میتوان استفاده کرد؟
بسیاری از داروهای مختلف میتوانند با نبولایزر استفاده شوند، از جمله برونشودیلاتورها، استروئیدهای تنفسی (مخصوصاً درمانهای آسمی) و آنتیبیوتیکها برای درمان عفونتهای تنفسی. همچنین امکان مخلوط کردن چند دارو در مخزن آن و ارسال آن ها در یک زمان به بیمار وجود دارد (البته با تأیید پزشک).
علت خرابی یا ایجاد مشکل در نبولایزر چیست؟
مشکلات معمولاً بیشتر ناشی از عدم آشنایی کاربر با طرز کار دستگاه است. این مشکلات میتواند شامل عدم دقت در نصب و تنظیم، استفاده از آب معمولی به جای آب مقطر (که سبب رسوب میشود)، و رعایت نکردن مسائل بهداشتی باشد. عدم استریل یا تعویض به موقع لولهها میتواند منجر به رشد میکروارگانیسمها و ایجاد عفونت شود.


محصولات پرفروش
چسب زخم پارچه ای CANSINBANT بسته ۱۰ عددی
سرنگ انسولین یکپارچه حلما طب بسته ۱۰ عددی
دستگاه شستشوی بینی و سینوس اسگالش مدل پمپ دار
نمک طبی اسگالش بسته ۲۴ عددی
الکل اتیلیک طبی ۱ لیتری ۹۶ درصد نگین فام طب
دستگاه نبولایزر KMC مدل GA1
فشارسنج دیجیتالی سخنگوی EmsiG مدل BO16
فشارسنج عقربهای EmsiG مدل SP90